Έρπης: Τι είναι;
Ο έρπης (Herpes Simplex) είναι μια ιογενής μόλυνση που οφείλεται στον ιό του έρπητα. Επηρεάζει κυρίως το στόμα, τα χείλη (επιχείλιος έρπης) και τα γεννητικά όργανα (έρπης γεννητικών οργάνων). Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι ιού του έρπητα: ο ιός του έρπητα τύπου 1 (HSV-1) και ο ιός του έρπητα τύπου 2 (HSV-2).
Ο έρπης μεταδίδεται μεταξύ των ανθρώπων μέσω της επαφής με τα σημεία όπου υπάρχει η μόλυνση, για παράδειγμα μέσω του στόματος, αν υπάρχει έρπης στα χείλη. Μπορεί επίσης να μεταδοθεί μέσω επαφής των γεννητικών οργάνων, κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής.
Από τη στιγμή που ο ασθενής θα μολυνθεί, ο ιός παραμένει στον οργανισμό του και ενεργοποιείται σε περιόδους άγχους ή σε περιπτώσεις μειωμένης απόδοσης του ανοσοποιητικού συστήματος.
Έρπης: Πότε είναι μεταδοτικός και πώς εμφανίζεται;
Ο ιός είναι μεταδοτικός κατά τη διάρκεια της ενεργής φάσης του. Εμφανίζεται κυρίως με τη μορφή εξανθημάτων και ερεθισμένου δέρματος.
Έρπης ζωστήρας
Ο έρπητας ζωστήρας αποτελεί μια επώδυνη λοίμωξη, που εμφανίζεται ως δερματικό εξάνθημα και επηρεάζει κυρίως την περιοχή της μέσης και της πλάτης. Είναι εξαιρετικά μεταδοτικός και μπορεί να εξαπλωθεί εύκολα μεταξύ του πληθυσμού.
Δημιουργείται μέσω του ιού της ανεμοβλογιάς, ο οποίος ζει στον οργανισμό μας – χωρίς να είναι ενεργός – έπειτα από την πρώτη μόλυνση, και μπορεί να ενεργοποιηθεί ξανά.
Υπάρχουν περιπτώσεις που ο ιός μπορεί να μείνει αδρανής για πάντα. Αν ωστόσο ενεργοποιηθεί, εμφανίζεται με τη μορφή του έρπητα ζωστήρα και όχι με τη μορφή ανεμοβλογιάς.
Επίσης, ο έρπης ζωστήρας μπορεί να εμφανιστεί έπειτα από εμβολιασμό με με mRNA εμβόλιο έναντι του Sars-Cov-2.
Εμφανίζεται περισσότερο σε ενήλικες άνω των 65 ετών ή σε άτομα που έχουν αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα.
Έρπης: Αίτια
Ο ιός του έρπη μεταδίδεται κυρίως μέσω της αφής και της επαφής με επιφάνειες που έχουν μολυνθεί. Πιο συγκεκριμένα, μπορεί να μεταδοθεί μέσω των φιλιών, της κοινής χρήσης αντικειμένων φαγητού, ποτού, καθαριότητας ή και μέσω της στενής επαφής.
Ο έρπης στο στόμα, ο έρπης στο πρόσωπο αλλά και ο έρπης στη γλώσσα, οφείλονται κυρίως στον ιό τύπου 1 (HSV-1), ενώ ο έρπης στην περιοχή των γεννητικών οργάνων οφείλεται κυρίως στον έρπη τύπου 2 (HSV-2). Και τα δύο είδη ιού είναι ικανά να προκαλέσουν επιπτώσεις και σε άλλες περιοχές του σώματος.
Ποια είναι τα αίτια που ενεργοποιούν τον ιό του έρπητα τύπου 1 και τύπου 2;
- Μειωμένη απόδοση του ανοσοποιητικού συστήματος
- Άγχος και στρες
- Κόπωση
- Υπερβολική έκθεση στον ήλιο
- Κακή διατροφή
- Ασθένεια (π.χ. γρίπη)
- Σωματική επιβάρυνση (π.χ. τραυματισμός)
- Ορμονικές αλλαγές
Ποια είναι τα αίτια που ενεργοποιούν τον έρπητα ζωστήρα;
Ο ιός του έρπητα ζωστήρα είναι ένας ιός που μπορεί να προκαλέσει πόνο και ερεθισμό στο δέρμα. Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος, αλλά συνήθως εκδηλώνεται ως έρπης στην πλάτη, στη μέση, στο στήθος, στο πρόσωπο.
Τα κύρια αίτια που ενεργοποιούν τον ιό του έρπητα ζωστήρα είναι:
- Αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα
- Άγχος και στρες
- Ασθένεια
Η ακριβής αιτία επανεμφάνισης του έρπητα ζωστήρα δεν έχει εξακριβωθεί, τα παραπάνω αίτια ωστόσο μπορούν εύκολα να τον ενεργοποιήσουν.
Έρπης: Συμπτώματα
Ανάλογα με το είδος του έρπητα, ο ιός εκδηλώνεται διαφορετικά. Παρακάτω θα δούμε μερικά από τα πιο συνηθισμένα ήδη έρπη και τα συμπτώματά τους:
Έρπης ζωστήρας: Συμπτώματα
- Πόνος
- Φαγούρα
- Πονοκέφαλος ή πυρετός
- Ερεθισμένο δέρμα
- Αίσθημα κόπωσης και αδυναμίας
- Μυϊκοί πόνοι
Επιχείλιος έρπης: Συμπτώματα
- Φαγούρα
- Οίδημα
- Φουσκάλες
- Ερυθρότητα
- Πυρετό ή πονοκέφαλο
- Πονόλαιμος
Έρπης γεννητικών οργάνων: Συμπτώματα
- Φαγούρα
- Πυρετός
- Πόνος στον κόλπο / πέος
- Κολπικές εκκρίσεις
- Πόνος κατά την ούρηση
Πολλές φορές ο έρπητας μπορεί να παρουσιάζει ήπια συμπτώματα, χωρίς να γίνεται εύκολα αντιληπτός. Ωστόσο, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν ειδικό, ακόμα και αν τα συμπτώματα δεν είναι εξαιρετικά επώδυνα.
Ο έρπης μπορεί να προκαλέσει πολύ σοβαρές επιπλοκές αν μείνει χωρίς θεραπεία.
Έρπης: Διάγνωση
Η διάγνωση του έρπητα γίνεται από εξειδικευμένο δερματολόγο, οποίος μπορεί να αξιολογήσει σωστά τα συμπτώματα και να κάνει ακριβή διάγνωση. Η διάγνωση για τον έρπητα, μπορεί να γίνει με τους εξής τρόπους:
- Εξετάσεις αίματος: Γίνεται έλεγχος της παρουσίας αντισωμάτων. Διαπιστώνεται επίσης αν ο ασθενής έχει προηγούμενη λοίμωξη από έρπητα.
- Εργαστηριακές εξετάσεις: Περιλαμβάνουν λήψη δείγματος και καλλιέργεια του ιού
- Κοινή εξέταση: Είναι η εξέταση που πραγματοποιεί ο γιατρός σε πρώτο στάδιο. Εξετάζει οπτικά τα εξανθήματα που έχουν εμφανιστεί στην περιοχή.
Η διάγνωση του έρπητα μπορεί να είναι περίπλοκη, καθώς ο ιός μιμείται και άλλες δερματικές παθήσεις. Για το λόγο αυτό, είναι σημαντικό να απευθυνθείτε σε ειδικό που έχει την εμπειρία και τις υποδομές να σας βοηθήσει.
Έρπης: Θεραπεία
Η θεραπεία κατά του ιού του έρπητα, έχει ως στόχο την ανακούφιση από τα συμπτώματα, τη μείωση μετάδοσης του ιού και την ελαχιστοποίηση πιθανότητας επανεμφάνισής του.
Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι και θεραπείες για την αντιμετώπιση του έρπητα και εξαρτώνται από το είδος του ιού αλλά και την έκτασή του.
Έρπης: Αντιμετώπιση
Δεν υπάρχει θεραπεία που να καταπολεμά πλήρως τον έρπητα. Υπάρχει όμως η δυνατότητα μείωσης της συχνότητας εμφάνισής του. Η κάθε θεραπεία χρειάζεται χρόνο και υπομονή. Αν αναρωτιέστε για παράδειγμα “Πώς να φύγει ο επιχείλιος έρπης σε μια μέρα;”, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι αυτό δεν είναι δυνατό. Με τη σωστή καθοδήγηση του γιατρού όμως, μπορείτε να ανακουφιστείτε σχετικά άμεσα από τα συμπτώματα.
Έρπης στα χείλη: Αντιμετώπιση
Πολλές φορές δεν απαιτείται κάποια ειδική αγωγή, καθώς η λοίμωξη υποχωρεί από μόνη της. Αντιμετωπίζεται με φάρμακα που εφαρμόζονται είτε τοπικά σε μορφή κρέμας ή τζελ, ή χορηγούνται δια στόματος. Η χρήση αντισηπτικών σαπουνιών κατά την πλύση είναι επίσης μια καλή μέθοδος, για να μειωθούν τα συμπτώματα. Η έγκαιρη έναρξη της θεραπείας είναι καθοριστική για την άμεση αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.
Έρπητας ζωστήρας: Αντιμετώπιση
Στην περίπτωση του έρπητα ζωστήρα, η αγωγή θα πρέπει να ξεκινήσει εντός 72 ωρών από την εμφάνιση των συμπτωμάτων και μπορεί να είναι:
- Χρήση αναλγητικών και κρεμών
- Αντιικά φάρμακα
- Παυσίπονα, έπειτα από συνταγή γιατρού
Στην Ελλάδα ο εμβολιασμός έναντι του έρπητα ζωστήρα και της μεθερπητικής νευραλγίας (Shingrix) έχει ενταχθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού του Υπουργείου Υγείας.
Σύμφωνα με αυτό το πρόγραμμα, το εμβόλιο χορηγείται δωρεάν στα άτομα ηλικίας 60 έως 75 ετών, ανεξάρτητα από το εάν είχαν προηγούμενο επεισόδιο έρπητα ζωστήρα.
Γενικές συμβουλές για την πρόληψη κατά του έρπητα
Αν ο ιός του έρπητα έχει προσβάλει έστω μια φορά τον οργανισμό, τότε έχει πολλές πιθανότητες να εμφανιστεί. Για να συμβεί όμως αυτό, θα πρέπει να βρει και το κατάλληλο έδαφος ανάπτυξης. Ακολουθούν μερικές συμβουλές, σχετικά με το τι μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε την πιθανότητα εμφάνισης του έρπητα.
- Υγιεινός τρόπος ζωής: Ένας υγιεινός τρόπος ζωής μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των επαναλήψεων του έρπητα. Φροντίστε να τρώτε σωστά, να πίνετε αρκετό νερό, να αθλείστε και να αποφεύγετε συνήθειες όπως το κάπνισμα, το αλκοόλ και την κακή διατροφή.
- Διώξτε το στρες: Το καθημερινό άγχος και το στρες, δίνουν έδαφος στον ιό να αναπτυχθεί, καθώς οι άμυνες του οργανισμού πέφτουν. Προσπαθήστε να διατηρείτε την ψυχική υγεία σας σε υψηλά επίπεδα, χωρίς άγχος, το οποίο μόνο βλαβερές συνέπειες θα έχει για την υγεία και την καθημερινότητά σας.
- Ακολουθήστε τις συμβουλές του γιατρού σας: Είναι σημαντικό να συνεργαστείτε με το γιατρό σας από την πρώτη στιγμή. Ακολουθήστε τις συμβουλές του και την αγωγή που θα σας δώσει.
